Mustafa Ali AYKOL
Dünyada yatırım denince akla ilk gelen isimlerin başında, 93 yaşındaki Amerikalı iş adamı ve yatırımcı Warren Buffett gelir.
Berkshire Hathaway yatırım şirketinin CEO’su ve en büyük hissedarı olan Buffett’in piyasalarda attığı her adım ve yaptığı her işlem dünyada gündem olurken piyasalarda da etkisi hissedilir.
Peki kim bu Warren Buffet? Nasıl zengin oldu? Nasıl en son yaşanan ‘Kara Pazartesi’yi önceden bilerek büyük şirketlerdeki hisselerini sattı ve neden nakde döndü?
HER HAREKETİ PİYASALARDA İLGİYLE İZLENİYOR
Hiçbir yatırımcı Warren Buffett kadar dikkat çekemez. Neredeyse altmış yıldır yönettiği yatırım şirketi Berkshire Hathaway’in patronu olarak Buffett’ın her hareketi dikkatle izleniyor. O koltuğunda kıpırdandığında, büyük ve küçük yatırımcılar bunun portföyleri için ne anlama gelebileceğini düşünüyor.
TİCARETE 6 YAŞINDA, FİNANS DÜNYASINA 11 YAŞINDA ADIM ATTI
Aslında Buffett’ın borsaya ilgisi ailesinden geliyor. Buffett’ın babası bir dönem kongre üyeliği de yapan borsa simsarı Howard Buffett’ti.
Aileden gelen ticari yatkınlıkla birlikte, daha altı yaşındayken büyükbabasının bakkal dükkânından satın aldığı 6’lı Coca-Cola şişelerinin, tanesini 5 cent kârla satarak, para kazanmaya başladı.
Finans dünyasına girdiğinde henüz 11 yaşındaydı. Babasının yanında çalışıyordu ve hisse satın alıp yükseldiğinde satarak kâr ediyordu.
Fakat sadece birkaç sene sonra bu hisselerin tavan yaptığını görünce; iyi şirketlere, uzun dönemli yatırım yapmak gerektiğinin önemini öğrendi.
YÜKSEK LİSANSTA ÜNLÜ RİSK ANALİSTİ BEN GRAHAM İLE ÇALIŞTI
Pennsylvania Üniversitesi’ne bağlı Wharton Business School’da ve Pennsylvania Üniversitesi’ne bağlı Wharton Business School’daUniversity of Nebraska-Lincoln’de eğitim gördü.
Daha sonra Columbia Business School’a girdi ve ünlü risk analisti Benjamin Graham’ın profesörlüğünde çalışarak, 1951 yılında yüksek lisans derecesini aldı.
Wall Street’te çalışmak istemesine rağmen hem babasının hem de Ben Graham’ın itirazlarıyla karşılaştı. Graham’ın yanında bedava çalışmayı teklif etmesine rağmen ret cevabı alınca tekrar Omaha’ya döndü.
Bu dönemde borsa simsarı olarak çalıştı ve aynı zamanda da konuşma kursları alıp, Nebraska Üniversitesi’nde “yatırım ilkeleri” konulu gece dersleri vermeye başladı.
BERKSHIRE HATHAWAY’IN DOĞUŞU
1954’te Graham, şirketinde kendisine bir iş teklif etti. Burada 2 yıl çalıştıktan sonra Graham’ın emekliye ayrılmasıyla yeniden Omaha’ya döndü ve 1956’da ilk yatırım ortaklığı olan Buffett Associates Ltd.’yi kurdu.
1962’de Berkshire Hathaway dahilinde Buffett Partnership’in temelini attı. Başlarda tekstil sektöründeki düşüş yüzünden kötü bir fikirmiş gibi görünmesine rağmen Berkshire Hathaway, halen dünyanın en büyük holding kuruluşlarından biri.
BUFFETT ‘KARA PAZARTESİ’Yİ NASIL BİLDİ?
Berkshire Hathaway tarafından 3 Ağustos’ta açıklanan sonuçlar, izleyicilere not almak için normalden daha fazla neden verdi. Şirket Apple’daki hisselerini neredeyse yarı yarıya azaltarak 84 milyar dolara indirdiğini açıkladı. Yılın ilk çeyreğinde 189 milyar dolar olan nakit ve Hazine bonosu varlığı Haziran sonunda 277 milyar dolara yükseldi.
Duyurunun arka planında kasvetli bir hava vardı. Amerikan istihdamına ilişkin beklenenden daha zayıf verilerin dünyanın en büyük ekonomisinin gücüne ilişkin endişeleri tetiklemesinin ardından borsalar satış dalgasının ortasındaydı.
LAKABI: OMAHA KAHİNİ
Buffett’ın ünü neredeyse ruhani bir unsur haline geldi: “Omaha Kahini” olarak bilinmesinin bir nedeni de bu…
2008 KRİZİNDEN ÖNCE DE NAKİT BİRİKTİRMİŞTİ
O yüzden bazı kişilerin nakit birikimini karanlık bir alamet olarak görmesi şaşırtıcı değil. Bu kişiler, Buffett’ın 2000’li yılların ortalarında, küresel mali krizden önce de nakit biriktirdiğini ve diğer yatırımcıların bilançoları sarsıldığında onu alım yapmak için güçlü bir konumda bıraktığını belirtiyor. Buffett ekonomi hakkında onların bilmediği neyi biliyor?
The Economist’te çıkan bir analize göre bunun cevabı: Hayal ettiklerinden daha az. Dergiye göre Buffett’ın bir yatırımcı olarak olağanüstü yeteneği, geleceği görme kapasitesine dayanmıyor. Aslında, doğaüstü yeteneklerden yoksun olduğu için gösterdiği üstün performans daha da etkileyici.
PROF. DR. EMRE ALKİN: BU TARZ İNSANLARIN İSTİHBARATI ÇOK GÜÇLÜDÜR
Fakat tersi yönde düşünen de çok sayıda önemli isim var. Bunlardan biri, Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin. Alkin, Nasıl Bir Ekonomi TV’de katıldığı bir yayında büyük piyasa aktörlerinin bazı gelişmeleri önden haber alabileceğini, bunun için özel istihbarat ağlarının olduğunu ve hatta dünyadaki istihbarat örgütleriyle de bu kişilerin ilişkilerinin olmasının normal olduğunu öne sürüyor.
The Economist dergisi ise hem Buffet’ın bir sihirbaz değil, zeki bir yatırımcı olduğunu söylüyor hem de geçtiğimiz hafta büyük oranda hisselerini satarak nakite geçen Buffett’ın bu davranışının açıklamasının da kabaca bununla bağlantılı olduğunu öne sürüyor.
MAYIS AYINDA HİSSE SATACAĞINI VE REZERV BİRİKTİRECEĞİNİ SÖYLEMİŞTİ
Mayıs ayında Buffett, yatırımcılarının kendisinden iki nedenden ötürü hisse satmasını ve rezerv biriktirmesini beklemeleri gerektiğini söyledi. Bunlardan biri, sermaye kazançları üzerindeki vergilerin artmasını beklemesi ve bu gerçekleşmeden önce karlarını realize etmek istemesi. Diğeri ise yatırım yapılacak çok az sayıda ucuz ve yüksek kaliteli şirket görmesi. Borsa genel olarak pahalı.
Buffett’ın yeni nakit yığını şüphesiz çok büyük. Berkshire Hathaway isterse McDonald’s’ı şu anki hisse fiyatından satın alabilir ve geriye 80 milyar doları kalabilir ya da Meta’da şirketin patronu Mark Zuckerberg’in sahip olduğundan daha büyük bir hisse alabilir.
ADINI DUYMAYA DEVAM EDECEĞİZ
Buffet son olarak dün elindeki nakit miktarını kısa vadeli Hazine bonosuna yatırdı. Buffett’in elindeki paranın getirisi çeyrek başına yaklaşık 3 milyar dolar.
Piyasalar daha sert bir gerileme sürecine girerse, Buffett kıskanılacak bir konumda olacak ve iskontolu işlem gören firmaları kapabilecek. Yani önümüzdeki haftalarda Buffett’in ismini daha çok duymaya devam edeceğiz gibi görünüyor…
patronlardunyasi.com